Przez ostatnich szesnaście lat Polska dynamicznie się rozwijała na płaszczyźnie transportowej. Przystąpienie do Unii Europejskiej spowodowało rozbudowanie infrastruktury drogowej, pomoc dla polskich przedsiębiorców oraz możliwość importowania i eksportowania towarów z wielu europejskich państw. Prostszy stał się także transport z pozostałych krajów, nie tylko tych europejskich, ale również leżących w najodleglejszych zakątkach świata. Czym zatem jest transport wewnątrzwspólnotowy? Na czym polega i czy jest tożsamy z pojęciem transportu międzynarodowego?
Transport międzynarodowy a wewnątrzwspólnotowy – ogólne pojęcie
Pod pojęciem transportu kryją się wszelkie formy przewozu związane z odpłatnym świadczeniem usług – mowa tu o wszystkich możliwych ładunkach. Jest to szerokie zjawisko, które może odbywać się zarówno na płaszczyźnie krajowej, jak i zagranicznej. W przypadku usług zagranicznych wyróżnia się pojęcie transportu wewnątrzwspólnotowego oraz transportu międzynarodowego. Te z pozoru tożsame pojęcia posiadają jednak kilka istotnych różnic – przewóz wewnątrzwspólnotowy jest ściśle powiązany z transportem towarów w krajach należących do Unii Europejskiej. W przypadku Polski i innych krajów zrzeszonych we Wspólnocie wszelkie różnice zatem będą wynikać z odrębnych przepisów powiązanych z miejscem, do którego dany ładunek jest przewożony.
Podobieństwa i różnice
Wspólna polityka celna oraz założenia wynikające z mocy traktatów europejskich sprawiają, że usługi transportowe nie odbiegają sposobem rozliczania w porównaniu z innymi usługami z pozostałych branż. W kwestii opodatkowania transportu wewnątrzwspólnotowego, na mocy artykułu 28B Ustawy o podatku od towarów i usług, można wywnioskować, że właściwym miejscem opodatkowania transakcji będzie kraj, w którym siedzibę ma usługobiorca (przewoźnik/spedytor) realizujący konkretne zlecenie. Biorąc pod uwagę transport międzynarodowy, wyróżnia się tutaj znacznie szerszy obszar, bowiem obejmuje on dowolne państwo. W myśl wspomnianej wcześniej ustawy, na mocy artykułu 83 można uzyskać kompletną definicję związaną z transportem międzynarodowym.
Transport międzynarodowy charakteryzuje się zerową stawką VAT za wykonaną usługę – oczywiście, by móc cieszyć się nałożoną ulgą przedsiębiorstwo musi wykazać, że towar przekracza granicę – na przykład poprzez dołączenie listu przewozowego bądź innego dokumentu potwierdzającego ten fakt. W przypadku transportu wewnątrzwspólnotowego oraz krajowego stawka VAT wynosi 23% za każdą wykonaną usługę. Oczywiście od wyżej wymienionych zależności istnieje kilka wyjątków, które zostały bardziej szczegółowe poruszone w przytoczonej ustawie. Jak łatwo zauważyć, oba pojęcia, choć na pierwszy rzut oka bardzo podobne do siebie, posiadają kilka zależności. O ile w przypadku transportu krajowego sprawa nie wymaga dodatkowego komentarza, o tyle w przypadku transportu zagranicznego pojawiają się pewne komplikacje. Ujednolicenie wewnątrzwspólnotowych przepisów celnych i podatkowych pozwala nie tylko przyspieszyć okres rozliczeń, ale także ujednolicić system rozliczeniowy. Oczywiście należy pamiętać, że transport międzynarodowy ma miejsce w momencie, gdy dany towar opuści wspólnotę europejską lub zostanie do niej dostarczony.
Pamiętanie i umiejętne rozróżnianie wspomnianych zależności jest niezwykle ważnym aspektem, który wymaga skrupulatnego podejścia, dzięki czemu w praktyce pozwala na uniknięcie dotkliwych kar bądź wprowadzanie korekt w odpowiednim organie do spraw podatkowych. Nie da się ukryć, że obecność Polski w szeregach Unii Europejskiej pozwoliła uporządkować system prawny związany z przepływem usług, osób i kapitału. Szereg udoskonaleń wpływa pozytywnie także na stan rynku usług transportowych, dla którego polscy przedsiębiorcy dokładają sporą cegiełkę. W przypadku przedsiębiorstw chcących zlecić realizację transportu, powierzenie tego zadania odpowiedniej firmie spedycyjnej pozwoli zaoszczędzić nie tylko pieniądze i czas, ale także sporo stresu związanego z dokonaniem poprawnego rozliczenia.