Nowy Jedwabny Szlak – historyczny szlak o nowych możliwościach

Międzykontynentalny transport to dynamicznie rozwijająca się branża, która stale poszukuje nowych rozwiązań. Obecnie sięga ona także do sprawdzonych projektów czego przykładem jest Nowy Jedwabny Szlak oparty na idei starożytnych szlaków handlowych.

Jedwabny Szlak – historia w nowej odsłonie

Jedwabny Szlak miał kluczowe znaczenie dla wymiany handlowej od III w. p.n.e. do XIII w. n.e., łącząc Chiny z Bliskim Wschodem oraz Europą. Liczył około 12 tys. kilometrów i pozwalał na przewóz cennych i poszukiwanych towarów, w tym papieru, jedwabiu czy żelaza z Chin do Europy oraz złota, perfum i winogron w przeciwnym kierunku. W kolejnych wiekach średniowieczne cywilizacje i tworzące się przedsięwzięcia gospodarcze skupiały swoje zainteresowanie przeważnie na transporcie morskim, stopniowo odchodząc od szlaków lądowych.

Współcześnie podejmowane są próby odtworzenia Jedwabnego Szlaku, szczególnie w obszarze transportu kolejowego, co może przynieść nowe możliwości w wymianie towarowej pomiędzy Europą i Dalekowschodnią Azją. Chiny mają do zaoferowania krajom europejskim mnóstwo zróżnicowanych wyrobów w stosunkowo niskich cenach spowodowanych wykorzystaniem relatywnie taniej siły roboczej.

Ekspresowe pociągi towarowe

Wykorzystanie kolei na trasie Nowego Jedwabnego Szlaku to innowacyjne rozwiązanie, które znacznie poprawiło parametry transportu towarów z Europy do Chin i w przeciwnym kierunku. Jego zalety to:

• krótki czas przewozu,
• konkurencyjna cena,
• bezpieczeństwo,
• zunifikowany system transportu (kontenery),
• ochrona środowiska.

Charakterystyka połączenia

Istniejące połączenie kolejowe na tej historycznej trasie zaczyna się we wschodnich Chinach w terminalu w Zhengzhou, przebiega przez Kazachstan, Białoruś, docierając do Polski, a konkretnie do terminalu kolejowego pod Warszawą. Następnie, towar jest rozwożony do poszczególnych lokalizacji w całej Europie. Pokonanie takiej trasy zajmuje ok. 12-14 dni, czyli trzykrotnie krócej, niż w przypadku mającego szereg ograniczeń transportu morskiego. Ponadto, transport kolejowy pomiędzy Państwem Środka a Europą jest o ok. 30% tańszy, niż transport lotniczy, dorównujący pod kątem czasu dostawy koleją.

Jedynym mankamentem tego rozwiązania jest konieczność przeładunku towaru na wagony normalnotorowe (1435 mm) na granicy białorusko – polskiej (szerokość torów na wschód od Polski jest większa).

Koncepcja na przyszłość

Władze ChRL oraz Unia Europejska, w tym Polska, prowadzą zaawansowane rozmowy dotyczące kompleksowego udoskonalenia Nowego Jedwabnego Szlaku, a nawet wytyczenia zupełnie nowych tras. Do obecnie funkcjonującego korytarza północnego wykorzystującego rosyjską kolej transsyberyjską, która przebiega przez terytorium Rosji do Białorusi i Polski, rozpatruje się stworzenie dodatkowych wariantów takich, jak:

• Korytarz południowy rozpoczynający się w Kazachstanie i poprzez Turkmenistan prowadzący do Iranu. Następnie przez Turcję dociera do Europy. Mało prawdopodobny ze względu na dużą liczbę przejść granicznych oraz regiony bez stabilności politycznej.
• Korytarz środkowy przebiegający przez Kazachstan, południowy Kaukaz i Turcję do Europy.

Do chwili obecnej chęć uczestniczenia w projekcie Nowego Jedwabnego Szlaku zgłosiło 65 państw, które potencjalnie mogłyby skorzystać na tym bezprecedensowym projekcie. Stronę polską w zakresie obsługi szlaku reprezentuje firma SYMLOG – specjaliści od organizacji transportu.

W ramach rozwoju szlaku mówi się o powstaniu kluczowych inwestycji w postaci terminali logistyczno-przeładunkowych. Jest spora szansa, że w przypadku rzeczywistej intensyfikacji handlu Europy z Chinami, w ślad za tymi inwestycjami ruszą także następne, w postaci parków magazynowych, centrów logistycznych czy samych dróg samochodowych i kolejowych rozsianych po całej Polsce.

Efekty stworzenia Nowego Jedwabnego Szlaku w przyszłości to:

• rozwój ekonomiczny terenów poprzez inwestycję w infrastrukturę transportową i magazynową;
• nowe szlaki handlowe;
• tworzenie warunków do kooperacji pomiędzy Chinami, a pozostałymi regionami Eurazji;
• rozpowszechnienie waluty chińskiej na świecie;
• ekspansja wymiany handlowej pomiędzy Europą, a Chinami oraz państwami leżącymi na drodze szlaku.

Inwestowanie w taki ujednolicony, zorganizowany korytarz transportowy niesie za sobą szansę na gwałtowny, stały rozwój transportu intermodalnego, polegającego na przewozie towaru w jednostce ładunkowej (np. kontener) bez konieczności przeładunku. Jest to obecnie najkorzystniejsze rozwiązanie z punktu widzenia sprawności całego procesu oraz jego kosztów. W przypadku kontenerów z powodzeniem można w ramach jednego przewozu zastosować kolej, transport morski oraz samochodowy.